Szkolenie odbyło się w Ośrodku Referencyjnym w Belgii, w Szpitalu Hospital AZ Sint-Jan AV w Brugii.
Celem szkolenia , które prowadzili prof. Jan W. Casselman oraz dr Luc Steyaert, było pogłębienie wiedzy i umiejętności w zakresie diagnostyki chorób piersi, w tym diagnostyki interwencyjnej - mammotomii, która z powodzeniem wykonywana jest w naszych Poradniach Chirurgii Onkologicznej już od czterech lat i stanowi sposób komplementarnej histopatologicznej diagnostyki raka piersi.
Z procedurą mammotomii, w języku angielskim, można zapoznać się tutaj.
TEORETYCZNE I TECHNICZNE PODSTAWY BADANIA MAMMOTOMII
Mammotomiczna Biopsja Piersi jest jedną z najnowocześniejszych metod pobierania wycinków z piersi. System składa się z urządzenia wytwarzającego próżnie oraz 3 mm igły zawierającej mechanizm rotacyjny.
W odróżnieniu od biopsji cienko- i gruboigłowej w biopsji mammotomicznej wystarcza pojedyncze wkłucie, ponieważ dzięki rotacji igły wokół własnej osi można pobrać odpowiednią ilość tkanki w postaci wielu wycinków z dowolnego miejsca wokół igły biopsyjnej.
Biopsję mammotomiczną wykonuje się w połączeniu z dwoma uzupełniającymi się systemami obrazowymi - mammografią cyfrową w postaci tzw. stołu stereotaktycznego oraz w obrazowaniu USG.
Biopsja Mammotomiczna nie wymaga zakładania szwów i pozostawia jedynie niewielką 3 mm bliznę. Przeprowadzenie zabiegu nie wymaga hospitalizacji.
Na materiale filmowym poniżej przedstawiono symulację zabiegu mammotomii.
CEL BADANIA
Precyzyjna metoda diagnostyki zmian w gruczole piersiowym polegająca na pobraniu wycinków podejrzanej tkanki do bardzo dokładnego badania pod mikroskopem (badanie histopatologiczne) i dodatkowo wykorzystywana do usuwania małych zmian w całości wraz z marginesem.
WSKAZANIA DO WYKONANIA BADANIA
Biopsję mammotomiczną wykonuje się głównie w przypadku uwidocznienia (w mammografii lub USG) bardzo małych, podejrzanych zmian, nieprzekraczających 1 cm i niewyczuwalnych podczas badania palpacyjnego.
SPOSÓB PRZYGOTOWANIA DO BADANIA
Pacjentka nie musi być specjalnie przygotowana do badania.
BADANIA WSTĘPNE- POPRZEDZAJĄCE
Badanie bardzo często poprzedzone jest badaniem mammograficznych i lub usg piersi i wyniki tych badań należy dostarczyć przed biopsją.
PRZEBIEG BADANIA
Badanie niezależnie od metody odbywa się w pozycji leżącej. Stół diagnostyczny jest płaski, równomiernie podpierający całe ciało pacjentki. Najpierw zostaje uwidoczniona radiologicznie zmiana w obrębie piersi, bądź za pomocą USG w pozycji leżącej na plecach bądź za pomocą mammografii w pozycji leżącej na brzuchu. Badana pierś w drugim przypadku umieszczana jest w otworze blatu stołu diagnostycznego. Po dezynfekcji miejsca wkłucia i miejscowym znieczuleniu zostaję wprowadzona do zmiany igła biopsyjna mammotomiczna. Igła, posiada specjalne wycięcie, i znajduje się blisko zmiany Następnie połączony z igłą mammotom uruchamia mechanizm rotacyjny znajdujący się wewnątrz igły i system próżniowy, który wciąga fragment zmiany do wewnątrz wycięcia igły, pobierając zmienioną tkankę i odprowadzając ją na zewnątrz go do specjalnego pojemnika. Uzyskany materiał biopsyjny jest przekazywany do badania histopatologicznego. Lekarz badający obraca igłę biopsyjną w nowe położenie i dokonuje nowego pobrania tkanki. W ten sposób można pobrać tkankę z dowolnego miejsca wokół igły biopsyjnej bez konieczności ponownego nakłuwania piersi.
Biopsja mammotomiczna stereotaktyczna
Odpowiednio dobrana wielkość otworu w blacie stołu diagnostyczne, "pływający" blat stołu oraz ruch ramienia C z lampą RTG, kamerą CCD i przystawką biopsyjną, umożliwia dostęp do badanego obszaru pod kątem 360 stopni bez konieczności zmiany ułożenia pacjentki.
Naprowadzanie igły odbywa się poprzez podanie współrzędnych polowych docelowego punktu biopsyjnego. Oznacza to, że system odczytuje odległość docelowego punktu biopsyjnego od środka układu współrzędnych oraz kąt pomiędzy płaszczyzną XY i prostą przecinającą ten punkt oraz początek układu współrzędnych. Umożliwia to wykonywanie biopsji praktycznie dowolnego punktu piersi, nawet z obszaru położonego w pobliżu klatki piersiowej i węzłów chłonnych.
Biopsja mammotomiczna pod kontrolą usg
W tej metodzie lokalizacja zmiany w piersi jest przeprowadzana za pomocą głowicy ultrasonograficznej. Nakłucie zmiany odbywa się ręcznie za pomocą MammotomeR Hand-Held pod kontrolą usg a sam proces pobierania wycinków jest identyczny jak w metodzie stereotaktycznej. Lekarz, bezpośrednio na ekranie monitora usg obserwuje cały proces pobierania zmiany.
Film poniżej przedstawia przebieg zabiegu mammotomii wraz z towarzyszącym zabiegowi USG.
CZAS BADANIA
Biopsja Mammotomiczna, zarówno w stereotaksji jak i pod kontrolą USG nie trwa zwykle dłużej niż 20-30 minut.
WAŻNE INFORMACJE
Przed badaniem pacjentka musi zgłosić personelowi pracowni ważne informacje dotyczące swojego stanu zdrowia.
o poinformować o zaburzeniach krzepnięcia krwi,
o poinformować o zażywaniu leków przeciwkrzepliwych,
o poinformować o uczuleniach na środki farmaceutyczne czy znieczulające,
o poinformować o tendencjach do nadmiernego gojenia ran (tzw. keloid),
o poinformować o tendencjach do omdleń lub dużych zmian ciśnienia krwi,
o poinformować o występującej cukrzycy,
o poinformować o zapaleniu wątroby lub zakażenie wirusem HIV,
o poinformować o ciąży.
PO BADANIU
o po badaniu pacjentka ma założony jedynie plaster i opatrunek uciskowy na piersi, który zdejmuje się po 1 dobie,
o należy unikać mycia rany mydłem przez 3 dni,
o pacjentka po badaniu powinna nosić obcisły biustonosz,
o w kolejnych 3 dniach po badaniu powinno unikać się dużego wysiłku fizycznego (np. tenis, sauna...),
o anestetyk miejscowy zastosowany do znieczulenia może wydłużać czas reakcji i zmniejszać zdolność prowadzenia pojazdem, dlatego nie powinno się prowadzić samochodów ani nie pracować przy jakichkolwiek niebezpiecznych maszynach do 2 godzin po badaniu,
o pacjentka po zabiegu może wrócić do zwykłej aktywności,
o w wypadku wystąpienia krwawień późnych, bólu lub innych powikłań, należy niezwłocznie skontaktować się z lekarzem
MOŻLIWE POWIKŁANIA PO BADANIU
Powikłania zdarzają się bardzo rzadko!:
o krwiaki i łagodne bóle w miejscu wkłucia, które z reguły nie wymagają leczenia,
o niezmiernie rzadko pojawiają się obfite krwawienia wymagające interwencji chirurgicznej,
o zaburzenia gojenia, infekcje, nadmierne gojenie (tzw. keloid) w miejscu wkłucia,
o zaburzenia ze strony układu krążenia (omdlenie),
o reakcje alergiczne jak też zaburzenia układu sercowo-naczyniowego spowodowane anestetykiem lokalnym,
o wyjątkowo rzadko może dojść podczas biopsji pod kontrolą USG do przebicia do jamy opłucnej z następową odmą.
Poniżej - certifikat potwierdzający uczestnictwo lek. med. Jacka Kargula w opisywanym szkoleniu.
